Jak rozpoznać nerwicę? - Objawy nerwicy

Czym jest nerwica

Nerwice obejmują problemy psychiczne o bardzo różnym charakterze i objawach. Mogą przybierać postać zaburzeń zachowania (np. nadmierne mycie rąk), procesów psychicznych (np. obsesyjne myśli), emocji (np. stany lękowe) czy problemów wskazujących na występowanie groźnej dla życia choroby.

Podstawa nerwicy, czyli objawy osiowe, występujące niezależne od formy, jaką przybrało zaburzenie, są zawsze takie same. W obecnie obowiązującej Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób ICD – 10, termin „nerwica” zastąpiono terminem „zaburzenia lękowe”.

Jak rozpoznać nerwicę – objawy osiowe

Według Antoniego Kępińskiego, znanego polskiego psychiatry, do osiowych objawów nerwicy należą:

• lęk
• egocentryzm
• błędne koło
• zaburzenia wegetatywne

Lęk w przypadku nerwicy może odnosić się do konkretnego obiektu, zjawiska czy sytuacji (np. lęk przed pająkami) lub może to być lęk uogólniony, pozornie niezwiązany z konkretnym bodźcem (często towarzyszą mu ataki paniki). Poziom odczuwanego lęku może być podwyższony przez dłuższy czas, a sami chorzy opisują go jako uczucie nieustającego i wyczerpującego napięcia.

„Błędne koło” obrazuje dynamikę działania mechanizmu nerwicy. W skrócie: lęk wywołuje objawy wskazujących np. na chorobę serca. Pojawienie się tych objawów podnosi poziom lęku. Mechanizm „błędnego koła” napędza się sam, przy okazji pogarszając stan chorego.

Egocentryzm u chorych na nerwicę ma przede wszystkim związek z występowaniem objawów somatycznych. Obawa o własne zdrowie, ból, czy inne uciążliwe dolegliwości powodują nadmierne skupienie się na sobie, często kosztem otoczenia.

Objawy wegetatywne, czyli wskazujące na to, że chore jest ciało np. bezsenność, duszności czy ból.

Nerwicę wyróżnia zachowanie przez chorego zdolności do krytycyzmu wobec pojawiających się objawów, np. wie, kiedy lęk jest przesadzony i nieuzasadniony – mimo to nie może sobie z nim poradzić.

Rodzaje nerwic i towarzyszące im objawy

Nerwicy zazwyczaj towarzyszą objawy somatyczne, często nietypowe, w których można dostrzec pewną schematyczność (np. nudności pojawiające się zawsze przed podróżą).

Nerwica neurasteniczna

Chory czuje się ciągle zmęczony lub wyczerpany. Nerwicy neurastenicznej, w zależności od tego, jaką formę przybierze, towarzyszą m.in.:

• drażliwość
• spowolnienie
• bóle głowy
• uczucie niepokoju
• problemy z koncentracją
• zaburzenia snu
• nadpobudliwość
• wybuchy gniewu
• silne reakcje emocjonalne

Nerwica histeryczna

Chory stale wsłuchuje się we własny organizm w przekonaniu, że jest poważnie chory. Nieustannie domaga się badań, a gdy te niczego nie wykazują, denerwuje się. Najczęściej pojawiające się objawy to m.in.:

• kołatanie serca
• kłucie w piersiach
• duszności
• niepokój
• bóle brzucha, nudności
• wysypki
• nadmierna potliwość
•  bóle i zawroty głowy

Nerwica lękowa

Nerwica lękowa to lęk uogólniony. Chory odczuwa stały lęk, często bez wyraźnej przyczyny. Nerwica lękowa może przybrać formę fobii. Często występujące objawy to:

• ciągłe uczucie napięcia i lęku
• ucisk w klatce piersiowej
• rozdrażnienie
• bóle i zawroty głowy
• omdlenia
• problemy ze snem, bezsenność
• napięcie mięśni, które może powodować ból w całym ciele

Nerwica natręctw

Pod tą potoczną nazwą kryją się zaburzenia obsesyjno-kompulsywne. Obsesje to natrętne, stale powracające myśli. Kompulsje to postępowanie według sztywnych zasad lub przymus wykonywania określonych czynności umysłowych (np. liczenie). Zachowania te pomagają choremu rozładować napięcie emocjonalne, chociaż ma on świadomość ich irracjonalności.

Nerwica natręctw zazwyczaj objawia się poprzez:

• niepokojące, nawracające myśli
• niekontrolowane gesty
• obsesyjne wykonywanie określonych czynności
• obsesyjna dbałość o higienę
• przymus utrzymywania perfekcyjnego porządku i symetrii
• przymus wykonywania określonych czynności określoną liczbę razy
• tiki nerwowe

Osoby, którym towarzyszy nerwica natręctw, często starają się unikać sytuacji, które wywołują u nich niepokój, co może prowadzić do izolacji społecznej.

Nerwica pourazowa

W nowej nomenklaturze nazywana zespołem stresu pourazowego. Jej podłożem jest silne, gwałtowne przeżycie związane z zagrożeniem zdrowia lub życia. Zdiagnozowanie nerwicy wymaga wcześniejszego wykluczenia uszkodzeń układu nerwowego. Przed skorzystaniem z pomocy psychiatrycznej chory powinien zgłosić się do lekarza traumatologa, aby wykonać niezbędne badania. Typowe objawy mogą obejmować:

• nawracające bóle i zawroty głowy
• drżenie rąk
• kołatanie serca
• problemy ze snem, koszmary senne
• ciągłe przeżywanie traumatycznego zdarzenia
• objawy depresji

Nerwica wegetatywna

Przewlekły stres, czy inne, silnie oddziałujące na organizm bodźce mogą rozregulować układ nerwowy. W konsekwencji zaburzona zostaje praca wielu narządów wewnętrznych, która może prowadzić do:

- nadciśnienia tętniczego

- zaburzenia rytmu serca

- wrzodów

- niestrawności, biegunki czy wymiotów

- pogorszenia pamięci, problemów z koncentracją

Umów Wizytę Standard

Wizyta od 99 zł

Nerwica a ciągłe myślenie o chorobach

Ciągłe i natrętne myśli o chorobach to objaw, który pojawia się u osób z nerwicą lękową, natręctwami. Osoby te są nieustannie zaniepokojone swoim zdrowiem i często przypisują swoje objawy do poważnych chorób, nawet jeśli nie ma na nie żadnych dowodów w postaci wyników badań. Całość powoduje narastający stres i niepokój, co w konsekwencji prowadzi do pogorszenia się stanu zdrowia psychicznego. 

Nawracające myśli o chorobach wpływają na wiele aspektów życia. Prowadzą do trudności w pracy i relacjami z innymi ludźmi. Dodatkowo unikanie sytuacji, które mogą zwiększyć lęk i niepokój mają swój udział w izolowaniu się od otoczenia. 

Jak radzić sobie z ciągłym myśleniem o chorobach? Pierwszym krokiem jest uświadomienie sobie, że jest to objaw nerwicy i należy go leczyć. Terapia poznawczo-behawioralna może pomóc w zmniejszeniu lęku i niepokoju, który towarzyszy ciągłemu myśleniu o chorobach. Warto skorzystać z terapii online, dzięki której skuteczną pomoc uzyskasz nawet w ciągu kilku najbliższych dni po rejestracji na naszej platformie. Specjaliści przeprowadzą wywiad i doradzą, jakie kroki warto podjąć. 

Jak objawia się nerwica żołądka?

Nerwica żołądka może objawiać się różnymi dolegliwościami, takimi jak:

• Bóle brzucha i dyskomfort w okolicy żołądka
• Wzdęcia i uczucie pełności w żołądku
• Nudności i wymioty
• Zgaga i refluks żołądkowy
• Utrata apetytu lub nadmierne objadanie się
• Problemy z trawieniem i niestrawność
• Zaburzenia rytmu wypróżnień, takie jak biegunka lub zaparcia
• Zwiększona wrażliwość na stres i lęk
• Bezsenność i zmęczenie
• Uczucie napięcia w okolicy brzucha.

Objawy występują najczęściej w momencie stresu, jak i w okresach względnego spokoju. W przypadku pojawienia się powyższych objawów skonsultuj się z lekarzem, który wykluczy obecność innych chorób żołądka. 

Nerwica a wizyta u psychologa - jak może przebiegać konsultacja? 

Przed pierwszą wizytą sprawdź, jakie pytania mogą zostać zadane podczas konsultacji:

• Jakie objawy odczuwasz? – to pytanie pozwoli psychologowi poznać najważniejsze objawy nerwicy, z którymi boryka się pacjent.
   
• Kiedy pojawiają się te objawy? – odpowiedź na to pytanie pozwoli określić, czy objawy nerwicy pojawiają się w określonych sytuacjach, czy też są obecne przez cały czas.
   
• Jakie są Twoje codzienne nawyki? – psycholog pozna styl życia pacjenta, który może mieć wpływ na towarzyszące mu objawy nerwicy.
   
• Czy masz problemy w pracy lub w szkole? – pytanie pozwoli określić, czy stres związany z pracą lub nauką może być przyczyną nerwicy.
   
• Czy masz problemy w relacjach z innymi ludźmi? – psycholog jest w stanie stwierdzić czy problemy interpersonalne mogą mieć wpływ na pojawienie się objawów nerwicy.
   
• Czy masz jakieś choroby lub dolegliwości? – psycholog ustali, czy objawy nerwicy mogą być spowodowane innymi chorobami.
   
• Czy zażywasz jakieś leki? – dzięki temu pytaniu psycholog określi, czy objawy nerwicy mogą być spowodowane działaniem leków.

Nerwica sytuacyjna - co to jest?

Nerwica sytuacyjna jest zaburzeniem lękowym, które charakteryzuje się występowaniem silnego lęku w określonych sytuacjach. Może dotyczyć różnych sytuacji, takich jak publiczne wystąpienia, rozmowy z nieznajomymi, podróże komunikacją miejską, czy nawet zjedzenie posiłku w obecności innych osób. Objawy nerwicy sytuacyjnej mogą obejmować m.in. drżenie, pocenie się, zaczerwienienie, trudności w mówieniu, duszność, bóle brzucha i nudności.

Osoby cierpiące na nerwicę sytuacyjną doświadczają w ich trakcie skrajnie silnego stresu, któremu towarzyszy szereg objawów neurologicznych. Dodatkowo często unikają obecności w stresującym otoczeniu. 

Przyczyny nerwicy sytuacyjnej są złożone i często związane z doświadczeniami z przeszłości, takimi jak traumatyczne wydarzenia lub niska samoocena. Często też nerwica sytuacyjna jest związana z innymi zaburzeniami lękowymi, takimi jak zespół lęku uogólnionego, fobia społeczna czy zespół stresu pourazowego.

Leczenie nerwicy sytuacyjnej może obejmować terapię behawioralną, w której pacjent uczy się radzenia sobie ze stresem i stopniowego narażania się na sytuacje, które wywołują lęk. W niektórych przypadkach stosuje się także leki przeciwlękowe — zawsze pod kontrolą lekarza!

Silna nerwica: objawy neurologiczne 

Przy silnej nerwicy mogą pojawić się pewne objawy neurologiczne. Zazwyczaj zależą od indywidualnych cech pacjenta oraz stopnia zaawansowania choroby. Jak się objawia nerwica? 

• Drżenie rąk i nóg - jest to jedno z najczęstszych objawów neurologicznych przy silnej nerwicy. Drżenie może być łagodne lub bardzo nasilone, a jego intensywność zależy od stopnia stresu i napięcia emocjonalnego.
   
• Zaburzenia równowagi - silna nerwica objawia się m.in. niestabilnym chodem, trudnościami w utrzymaniu pionowej postawy ciała oraz upadkami.
   
• Bóle głowy - nerwica w wielu przypadkach prowadzi do pojawienia się bólów głowy, które mogą być pulsujące lub tępe. Bóle te zazwyczaj nasilają się w sytuacjach stresowych.
   
• Zaburzenia czucia - do tego typu objawów zalicza się m.in. mrowienie, drętwienie lub pieczenie w różnych częściach ciała.
   
• Zaburzenia widzenia - nerwica może wpłynąć na jakość widzenia, prowadząc m.in. do zaburzeń ostrości widzenia, podwójnego widzenia lub błysków przed oczami.
   
• Zaburzenia mowy - silna nerwica w skrajnych przypadkach prowadzi do zaburzeń mowy, które objawiają się m.in. trudnościami w wymawianiu słów, jąkanie się lub zacięcie języka.
   
• Zaburzenia snu - nerwica ma wpływ na jakość snu. Zwiększa trudności w zasypianiu, powoduje częste budzenie się w nocy oraz senność w ciągu dnia.
   
• Zaburzenia koncentracji -  silna nerwica w wielu przypadkach powoduje trudności w skupieniu uwagi oraz skłonność do zapominania prostych rzeczy.

Czy e-wizyta jest skuteczna w przypadku nerwicy?

Tak, pomoc psychologiczna udzielana w formie teleporady jest szybkim i wygodnym sposobem konsultacji ze specjalistą. E-wizyta jest równie skuteczna co wizyta w gabinecie stacjonarnym. Pozwala na szybkie uzyskanie diagnozy, gdyż nie trzeba czekać w kolejce do specjalisty. Chory nie może też zasłaniać się przed wizytą brakiem czasu, bo sam ustala dzień, godzinę i miejsce, z którego porozmawia z lekarzem psychiatrą lub jeśli woli z psychologiem czy psychoterapeutą.

Dlatego, jeśli podejrzewasz u siebie lub u kogoś bliskiego nerwicę, skorzystaj z oferty Med24, aby uzyskać profesjonalne i szybkie wsparcie.