Kto będzie płacił za L4? Rząd chce, aby ZUS pokrywał zwolnienia od 1. dnia choroby

Kto odpowiada za opłacenie zwolnienia lekarskiego?

Obecnie obowiązująca struktura finansowania L4 zakłada podział odpowiedzialności między pracodawcę a ZUS – zależnie od długości niezdolności do pracy oraz wielkości firmy. W pierwszej kolejności to pracodawca płaci za L4, wypłacając tzw. wynagrodzenie chorobowe – przez maksymalnie:

• 33 dni w ciągu roku kalendarzowego,
• 14 dni – jeśli pracownik ukończył 50 lat.

Dopiero po przekroczeniu tego okresu ZUS przejmuje obowiązek wypłaty zasiłku chorobowego dla osób zatrudnionych na etacie (umowa o pracę) lub na umowie zleceniu, jeśli podlegają ubezpieczeniu chorobowemu. Świadczenie z ZUS wynosi zazwyczaj 80% podstawy wymiaru, chyba że niezdolność do pracy wynika np. z wypadku w pracy – wtedy może wynosić 100%.

Warto wiedzieć, że jeśli prowadzisz jednoosobową działalność gospodarczą, musisz samodzielnie zgłosić się do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego i regularnie opłacać składki, aby w razie choroby uzyskać zasiłek.

Wizyta od 89 zł

Umów Wizytę Express

Umów Wizytę Standard

Zwolnienia lekarskie w dużych firmach – kto płaci?

W przypadku firm zatrudniających co najmniej 20 pracowników, pracodawca wypłaca wynagrodzenie chorobowe z własnych środków przez wskazany okres (33 lub 14 dni). Dotyczy to osób zatrudnionych na umowę o pracę i objętych obowiązkowym ubezpieczeniem chorobowym.

Po jego upływie to już ZUS wypłaca świadczenie – bez konieczności angażowania budżetu pracodawcy. W ten sposób rozłożony jest ciężar finansowy – firma pokrywa jedynie część krótkoterminowych absencji.

Jeśli zastanawiasz się, kto płaci chorobowe w większym przedsiębiorstwie – odpowiedź zależy od długości trwania L4, ale obowiązuje jasny schemat: pierwsza faza – pracodawca, dalsza część – ZUS.

Zwolnienia lekarskie w małych firmach – kto je finansuje?

W firmach zatrudniających poniżej 20 pracowników obowiązuje odmienny podział obowiązków niż w dużych przedsiębiorstwach. Najpierw to pracodawca wypłaca wynagrodzenie chorobowe – przez maksymalnie 33 dni w roku kalendarzowym (lub 14 dni, jeśli pracownik ukończył 50 lat). To świadczenie wynika z Kodeksu pracy i jest finansowane bezpośrednio z budżetu firmy.

Jeżeli zwolnienie trwa dłużej, do gry wchodzi zasiłek chorobowy. W przypadku małych pracodawców jego wypłatą zajmuje się już ZUS, a nie przedsiębiorca. Pracodawca jedynie przekazuje do Zakładu wymagane dokumenty, aby ubezpieczony mógł otrzymać pieniądze.

Dlatego na pytanie, kto płaci za zwolnienie lekarskie w firmie poniżej 20 osób, odpowiedź brzmi: za pierwsze 33/14 dni choroby płaci pracodawca w formie wynagrodzenia chorobowego, a od kolejnego dnia zasiłek chorobowy wypłaca ZUS.

Wizyta od 89 zł

Umów Wizytę Express

Umów Wizytę Standard

L4 na własnej działalności – kiedy ZUS wypłaca świadczenie?

Osoby prowadzące działalność gospodarczą mogą otrzymać zasiłek chorobowy wyłącznie wtedy, gdy wcześniej zgłosiły się do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego i regularnie opłacały składki. Brak zgłoszenia = brak prawa do świadczenia.

Kiedy ZUS wypłaca L4 dla przedsiębiorców? Po upływie tzw. okresu wyczekiwania, który wynosi 90 dni od momentu objęcia ubezpieczeniem chorobowym. Po tym czasie, w razie choroby, ZUS wypłaca zasiłek na podstawie e-ZLA i zgłoszonych dokumentów (Z-3b, RZS).

Wysokość świadczenia jest zależna od deklarowanej podstawy wymiaru składek – co oznacza, że im niższa składka chorobowa, tym niższy zasiłek. Dla wielu osób prowadzących jednoosobową działalność to jeden z głównych powodów, dla których decydują się na wyłączenie z dobrowolnego ubezpieczenia.

Czy urząd pracy pokrywa koszty zwolnienia lekarskiego?

Jeśli jesteś osobą bezrobotną zarejestrowaną w urzędzie pracy, możesz otrzymać świadczenie chorobowe, ale tylko w określonych przypadkach. Czy urząd pracy płaci za zwolnienie lekarskie? Nie bezpośrednio.

Jeśli masz przyznane prawo do zasiłku dla bezrobotnych i w czasie jego pobierania dostarczysz zaświadczenie o niezdolności do pracy (e-ZLA), zasiłek nie zostaje zawieszony – nadal go otrzymujesz. Jednak nie jest to zasiłek chorobowy w rozumieniu przepisów o świadczeniach z tytułu choroby, a jedynie kontynuacja wypłat w okresie niezdolności do pracy.

W pozostałych przypadkach urząd pracy nie pokrywa kosztów zwolnienia – nie wypłaca zasiłków osobom nieuprawnionym, nie prowadzi ewidencji chorobowej, nie finansuje świadczeń ani nie weryfikuje e-ZLA. Te kompetencje leżą po stronie ZUS.

Wizyta od 89 zł

Umów Wizytę Express

Umów Wizytę Standard

Co się dzieje z projektem przejęcia finansowania L4 przez ZUS od pierwszego dnia?

Jeszcze w 2024 roku Ministerstwo Rodziny zapowiadało zmiany w systemie zasiłków – plan zakładał, że ZUS będzie wypłacał zwolnienie lekarskie już od 1. dnia niezdolności do pracy. Zmiana miała objąć wszystkie firmy, niezależnie od wielkości, i całkowicie zdjąć z pracodawców obowiązek finansowania L4.

To wywołało duże zainteresowanie wśród przedsiębiorców, ale także kontrowersje. Koszty reformy zostały ocenione jako zbyt wysokie. Pojawiły się też głosy o ryzyku wzrostu liczby krótkich zwolnień, które obciążałyby budżet państwa.

Na początku 2025 roku projekt został wstrzymany – rząd zrezygnował z jego wdrożenia. Aktualnie nie toczą się żadne aktywne prace legislacyjne nad reformą. Jeżeli sytuacja się zmieni, przygotujemy dla Ciebie szczegółowe podsumowanie.

Jeśli zastanawiasz się, kto płaci za zwolnienie lekarskie 2025, odpowiedź brzmi: obowiązują dotychczasowe przepisy – w firmach zatrudniających co najmniej 20 osób wynagrodzenie wypłaca pracodawca przez pierwsze dni L4, a potem ZUS przejmuje obowiązek wypłat. W małych firmach i przy działalności gospodarczej zasady pozostają bez zmian.

Wizyta od 89 zł

Umów Wizytę Express

Umów Wizytę Standard

Potrzebujesz zwolnienia lekarskiego online?

W Med24 skonsultujesz się z lekarzem bez wychodzenia z domu. Wystarczy, że wybierzesz specjalizację (np. internista), wskażesz termin wizyty i jej formę (czat, telefon lub wideorozmowa). Po opłaceniu konsultacji i rozmowie z lekarzem otrzymasz e-ZLA bez konieczności wizyty stacjonarnej. Uwaga! Warunkiem uzyskania L4 zdalnie jest stan zdrowia pacjenta, który rzeczywiście uniemożliwia wykonywanie obowiązków zawodowych! Nasi lekarz dokładnie weryfikują objawy podczas konsultacji online.

Sprawdź, jak działa nasza usługa i skorzystaj z wygodnej i szybkiej formy uzyskania zwolnienia – bez kolejek, bez stresu.