Choroba Leśniowskiego-Crohna – objawy, diagnoza, leczenie
Choroba Leśniowskiego-Crohna to schorzenie o podłożu autoimmunologicznym, które przeplata się okresami zaostrzeń i remisji. Dotyka ono różnych części układu pokarmowego i nierzadko wiąże się z uporczywymi i niespecyficznymi objawami. Czym dokładnie jest choroba Leśniowskiego-Crohna? Jakie badania wykonać w celu jej zdiagnozowania i co zrobić, żeby wyciszyć jej symptomy? Odpowiedzi na te i inne pytania znajdziesz w niniejszym artykule!
Spis treści:
- Choroba Leśniowskiego-Crohna – jakie są jej charakterystyczne objawy?
- Choroba Leśniowskiego-Crohna – objawy jelitowe
- Choroba Leśniowskiego-Crohna – objawy pozajelitowe
- Choroba Leśniowskiego-Crohna – objawy w jamie ustnej
- Diagnostyka choroby – jakie badania są niezbędne do postawienia diagnozy?
- Jak skutecznie zarządzać objawami przewlekłej choroby Leśniowskiego-Crohna?
- Choroba Leśniowskiego-Crohna – leki
- Choroba Leśniowskiego-Crohna – dieta
- Choroba Leśniowskiego-Crohna – zmiana trybu życia
- Choroba Leśniowskiego-Crohna – leczenie chirurgiczne
- Jak choroba Leśniowskiego-Crohna wpływa na życie pacjentów?
- Choroba Leśniowskiego-Crohna – powikłania
Choroba Leśniowskiego-Crohna – jakie są jej charakterystyczne objawy?
Zanim poznasz objawy choroby Leśniowskiego-Crohna, warto odpowiedzieć sobie na pytanie, czym w ogóle jest ta przypadłość. Otóż jest to schorzenie o podłożu autoimmunologicznym, które – tuż obok wrzodziejącego zapalenia jelita grubego – należy do grupy chorób zapalnych jelit. Jej nazwa pochodzi od nazwisk lekarzy – Antoniego Leśniowskiego i Burrill’a Bernarda Crohna – którzy jako pierwsi opisali jej symptomy.
Przyczyny powstawania choroby Leśniowskiego-Crohna nie są do końca znane. Na ten moment przyjmuje się, że za jej rozwojem lub zaostrzeniem jej przebiegu może stać przewlekły stres, stosowanie diety o niskiej wartości odżywczej, palenie papierosów, nieprawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego oraz nieodpowiedni skład mikrobioty jelitowej, będący np. następstwem częstego przyjmowania antybiotyków. Pod uwagę brane są także czynniki genetyczne, zwłaszcza obecność genu NOD2/CARD15.
W jaki sposób objawia się powyższa przypadłość? Choć w jej kontekście najczęściej mówi się o jelitach, towarzyszące jej objawy nie dotyczą jedynie tej części układu trawiennego. W przypadku schorzenia, jakim jest choroba Leśniowskiego-Crohna objawy pozajelitowe również są powszechne i bywają tak niespecyficzne, że nierzadko przypisuje się je innym jednostkom chorobowym.
Chorobą Leśniowskiego-Crohna – objawy jelitowe
Jeśli chodzi o symptomy dotykające samych jelit, to są one dość charakterystyczne. Wśród nich wymienia się:
- ból brzucha,
- uczucie przelewania w podbrzuszu,
- przewlekłą biegunkę oraz wzdęcia,
- smoliste stolce,
- nieco rzadziej – domieszka krwi w kale.
Innym dość typowym sygnałem dającym znać o powyższej chorobie są zmiany w okolicach odbytu w tym:
- szczeliny,
- wyrośla skórne,
- owrzodzenia,
- przetoki,
- ropnie.
Choroba Leśniowskiego-Crohna – objawy pozajelitowe
Jak już zostało podkreślone, w chorobie Leśniowskiego-Crohna objawy pozajelitowe również mogą być uciążliwe Co powinno wzbudzić twoją czujność i skłonić cię do wizyty u lekarza? Gdy zauważysz u siebie:
- spadek wagi,
- brak energii,
- gorączkę,
- niedobory pokarmowe oraz
- problemy z przełykaniem.
Co więcej, u niektórych pacjentów dolegliwości obejmują stawy, układ nerwowy, trzustkę, wątrobę, a nawet skórę.
Choroba Leśniowskiego-Crohna – objawy w jamie ustnej
Co jeszcze może wskazywać na chorobę Leśniowskiego-Crohna? Objawy w jamie ustnej to kolejna wskazówka, której nie powinno się bagatelizować. Mowa przede wszystkim o nawracających aftach, pojawiających się na języku, dziąsłach, podniebieniu oraz wewnętrznej stronie policzków. Nie sposób nie wspomnieć także o kraterowatych owrzodzeniach, nadżerkach, zmianach grzybiczych, szczelinach śródnabłonkowych oraz stanach zapalnych kątów warg.
Wizyta od 59 zł
Diagnostyka choroby – jakie badania są niezbędne do postawienia diagnozy?
Jak diagnozowana jest choroba Leśniowskiego-Crohna? Jakie badania wykonać, aby ją potwierdzić lub wykluczyć? Cały proces rozpoczyna się od szczegółowego wywiadu lekarskiego. Na jego podstawie specjalista kieruje pacjenta na dodatkowe badania, które obejmują m.in. testy laboratoryjne z krwi. Warto zaznaczyć, że powyższej przypadłości nierzadko towarzyszy nadpłytkowość, leukocytoza, hipokaliemia, podwyższone OB i CRP oraz zmniejszone stężenie białek. Ponadto niezbędna może okazać się analiza próbki kału pod kątem obecności laktoferyny i kalprotektyny, krwi utajonej oraz bakterii Clostridium difficile, a także oznaczenie przeciwciał przeciwko Saccharomyces cerevisiae (ASCA).
Ważnym elementem diagnostyki choroby Leśniowskiego-Crohna są badania endoskopowe, zwłaszcza kolonoskopia, podczas której pobiera się wycinki jelita, a następnie poddaje je ocenie histopatologicznej. Uzupełnieniem może być endoskopia kapsułkowa oraz rektoskopia, czyli badanie odbytnicy i odbytu. Do tego wszystkiego dochodzą niekiedy badania obrazowe, takie jak tomograf komputerowy (TK), rezonans magnetyczny (MR) czy ultrasonografia (USG), które pozwalają odkryć zmiany umiejscowione poza światłem przewodu pokarmowego.
Jak skutecznie zarządzać objawami przewlekłej choroby Leśniowskiego-Crohna?
Choroba Leśniowskiego-Crohna to schorzenie przewlekłe, którego nie da się całkowicie wyleczyć. Istnieje jednak możliwość wprowadzenia go w długotrwałą remisję. Terapia dobierana jest indywidualnie, w zależności od symptomów, lokalizacji zmian i ogólnego stanu zdrowia pacjenta.
Choroba Leśniowskiego-Crohna – leki
Jednym z działań mających na celu złagodzenie choroby Leśniowskiego-Crohna (powikłań i objawów) jest wdrożenie farmakoterapii. W trakcie kuracji stosuje się leki przeciwzapalne, w tym glikokortykosteroidy (prednizolon, prednizon, hydrokortyzon, budezonid), biologiczne (wedolizumab, infliksymab, ustekinumab, adalimumab) i immunosupresyjne (metotreksat, azatiopryna). Specjalista może zdecydować się także na przepisanie antybiotyków, takich jak cyprofloksacyna, lewofloksacyna czy metronidazol, zwłaszcza jeśli u chorego pojawiły się przetoki okołoodbytowe. Niekiedy niezbędne jest wprowadzenie leczenia objawowego, na które składają się środki przeciwbiegunkowe, przeciwbólowe i przeciwcholinergiczne.
Choroba Leśniowskiego-Crohna – dieta
Choroba Leśniowskiego-Crohna u dzieci i dorosłych wymaga zmiany nawyków żywieniowych oraz przestrzegania kilku zasad podczas przygotowywania posiłków. Komponując swój jadłospis, należy w pierwszej kolejności wyeliminować z niego pokarmy zaostrzające uporczywe objawy. Nierzadko dają one o sobie znać po spożyciu mleka i jego przetworów, drożdży, bananów, pomidorów, jajek, papryki czy pszenicy, jednak nie jest to regułą.
Na zakazanej liście znajdują się niepasteryzowane produkty mleczne oraz źródła tłuszczów trans, karagenu, sztucznych słodzików, siarczynów, karboksymetylocelulozy, dwutlenku tytanu oraz polisarbatu 80. Co więcej, konieczne jest ograniczenie składników obfitujących w nierozpuszczalną frakcję błonnika pokarmowego, takich jak razowe pieczywo i makarony, brązowy ryż czy otręby. Jeśli chodzi o warzywa i owoce, najlepiej spożywać je w umiarkowanych ilościach.
W przypadku przypadłości, jaką jest choroba Leśniowskiego-Crohna, dieta ma dodatkowo na celu uzupełnić potencjalne niedobory pokarmowe. To właśnie dlatego istotne jest wprowadzenie do jadłospisu artykułów spożywczych zawierających witaminę B12, kwas foliowy cynk oraz żelazo. Ponadto dobrze jest postawić na dodatkową suplementację, zwłaszcza preparaty z witaminą D i kwasami omega-3. Oczywiście przy tym wszystkim należy pamiętać o stosownej obróbce termicznej – zdecydowanie rozsądniejszą opcją jest gotowanie, pieczenie i duszenie potraw aniżeli ich smażenie na głębokim tłuszczu.
Choroba Leśniowskiego-Crohna – zmiana trybu życia
W niwelowaniu symptomów choroby Leśniowskiego-Crohna kluczowa jest nie tylko zmiana nawyków żywieniowych, ale także ogólnego trybu życia. Jednym z najważniejszych kroków w stronę lepszego samopoczucia jest unikanie stresu, zminimalizowanie ryzyka rozwoju infekcji oraz zaprzestanie palenia papierosów – również tego biernego.
Choroba Leśniowskiego-Crohna – leczenie chirurgiczne
Złagodzenie niektórych objawów choroby Leśniowskiego-Crohna jest niemożliwe bez poddania chorego zabiegom chirurgicznym. Jest to konieczne zazwyczaj wtedy, gdy pojawią się u niego ropnie i przetoki, zwężenia przewodu pokarmowego oraz częściowa niedrożność jelit. Kolejnym wskazaniem do operacji jest podejrzenie nowotworu.
Jak choroba Leśniowskiego-Crohna wpływa na życie pacjentów?
Choroba Leśniowskiego-Crohna to schorzenie, które niewątpliwie wpływa na codzienne funkcjonowanie, co wynika z jego nieuleczalności, przewlekłości, przeplatających się ze sobą okresów zaostrzeń i remisji oraz – niekiedy – uciążliwych powikłań. Taki stan rzeczy obniża jakość życia pacjenta i może doprowadzić u niego do ograniczenia sprawności. Jednak, jak już zostało podkreślone, można sobie z tym skutecznie radzić.
Warto mieć na uwadze fakt, że w procesie leczenia ważne jest nie tylko przyjmowanie leków, zmiana trybu życia i stosowanie odpowiedniej diety, ale również bycie pod stałą opieką lekarza. Niestety czasami jest to mocno utrudnione, ponieważ poradnie gastroenterologiczne pękają w szwach. Na szczęście nie musisz być pozostawiony samemu sobie – jeśli twoje objawy przybrały na sile, skończyły ci się leki lub potrzebujesz pilnej konsultacji, możesz skorzystać z usług naszej platformy telemedycznej - Med24. Konsultacja z lekarzem w ramach “Wizyty Express” dostępna jest już w 15 minut, całą dobę, 7 dni w tygodniu również w weekendy i święta.
Nasz internista udzieli ci fachowej porady medycznej i – gdy zajdzie taka potrzeba – wystawi ci e-receptę, e-zwolnienie lub e-skierowanie na badania. Wystarczy, że się zarejestrujesz, wybierzesz rodzaj wizyty, kanał komunikacji z lekarzem (wideo, telefon, chat SMS), opłacisz wizytę, a nasz lekarz odbędzie z tobą telekonsultację już w 15 minut!
Choroba Leśniowskiego-Crohna – powikłania
Jakie konsekwencje zdrowotne niesie za sobą choroba Leśniowskiego-Crohna? Powikłania, które obserwuje się u dotkniętych nią osób, to m.in.:
- osteoporoza,
- anemia,
- choroby skóry,
- choroby wątroby,
- zapalenie stawów,
- problemy z oczami,
- zakrzepica żył głębokich,
- rak jelita grubego.
W przypadku choroby Leśniowskiego-Crohna rokowania są optymistyczne, o ile przestrzega się wszystkich zaleceń lekarskich. Co prawda nie da się jej całkowicie wyleczyć, jednak można na długo wprowadzić ją w stan remisji. Jej wpływ na długość życia nie jest istotny, o ile u pacjenta nie pojawią się groźne powikłania, np. te w postaci nowotworu. Dobra wiadomość jest taka, że zdarza się to bardzo rzadko.
Bibliografia:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK436021/
https://www.mp.pl/pacjent/gastrologia/choroby/jelitogrube/65252,choroba-lesniowskiego-i-crohna
https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/9357-crohns-disease
Zarezerwuj wizytę już dziś
Zarezerwuj wizytę już dziś, nasi lekarze są dostępni 24 godziny na dobę, 7 dni w tygodniu i odpowiedzą tak szybko, jak to możliwe. Zaloguj się lub zarejestruj, aby zarezerwować wizytę.
Wizyta od 79 zł
