Choroby autoimmunologiczne - rodzaje, objawy i przyczyny

Spis treści:

1. Czym są choroby autoimmunologiczne?
2. Rodzaje chorób autoimmunologicznych
3. Choroby autoimmunologiczne – objawy
4. Jak leczyć choroby autoimmunologiczne?
5. Jak zapobiegać chorobom autoimmunologicznym?

Jeśli chcesz wiedzieć, czym są choroby autoimmunologiczne, jakie są objawy i jak prowadzić aktywne i satysfakcjonujące życie, dzięki odpowiedniej opiece medycznej, wsparciu i edukacji, przeczytaj artykuł. Być może, po lekturze, skontaktujesz się z lekarzami w celu znalezienia najlepszego planu leczenia dla Twojego indywidualnego przypadku.

Umów e-wizytę

Czym są choroby autoimmunologiczne?

Choroby autoimmunologiczne to grupa chorób, w których układ odpornościowy atakuje własne komórki, tkanki i narządy organizmu, uznając je błędnie za obce i szkodliwe. Choroby autoimmunologiczne są również nazywane chorobami autoagresywnymi lub chorobami autoimmunizacyjnymi. W normalnych warunkach układ odpornościowy człowieka chroni organizm przed patogenami, takimi jak bakterie, wirusy czy grzyby. W przypadku chorób autoimmunologicznych układ odpornościowy człowieka nie widzi różnicy między obcymi patogenami a zdrowymi komórkami organizmu i zaczyna atak na własne tkanki. Przyczyny chorób autoimmunologicznych nie są znane. Jednak nadmierny stres, uwarunkowania genetyczne, zanieczyszczenie środowiska przekładają się na pojawienie się chorób autoimmunologicznych lub powodują ich zaostrzenie.

Rodzaje chorób autoimmunologicznych

• Stwardnienie rozsiane, w którym układ odpornościowy atakuje osłonki mielinowe w ośrodkowym układzie nerwowym. 
• Reumatoidalne zapalenie stawów, w którym układ odpornościowy atakuje błony maziowe stawów. 
• Toczeń rumieniowaty układowy, czyli atak na różne narządy, skórę, stawy, nerki. 
• Cukrzyca typu 1, w tej chorobie układ odpornościowy atakuje komórki beta trzustki produkujące insulinę. 
• Choroba Hashimoto, układ odpornościowy atakuje tarczycę, prowadząc do jej niedoczynności. 
• Choroba Gravesa-Basedowa gdzie układ odpornościowy stymuluje tarczycę do nadmiernej produkcji hormonów. 
• Choroba Crohna i wrzodziejące zapalenie jelita grubego, w której układ odpornościowy atakuje błonę śluzową przewodu pokarmowego. 
• Zespół Sjögrena, w niej układ odpornościowy atakuje gruczoły ślinowe i łzowe. 
• Zapalenie skóry, czyli atak na skórę i mięśnie. W przypadku choroby zwanej twardziną układ odpornościowy atakuje skórę i narządy wewnętrzne, prowadząc do ich stwardnienia. 
• Pemfigoid i pemfigus, to choroby autoimmunologiczne, gdzie układ odpornościowy atakuje skórę i błony śluzowe. Podczas zapalenia tętnic, układ odpornościowy bierze na cel tętnice. 
• W chorobie Addisona układ odpornościowy atakuje nadnercza, powodując ich powolne niszczenie.

Choroby autoimmunologiczne – objawy

Wielu pacjentów, z tego typu chorobami, skarży się na przewlekłe zmęczenie, które nie ustępuje nawet po dłuższym odpoczynku. Jakie jeszcze są objawy autoimmunologiczne?

• Bóle stawów i mięśni łagodne lub silne, często przewlekłe 
• Obrzęk i zaczerwienienie skóry. Może temu towarzyszyć uczucie gorąca i bólu
• Gorączka, która jest wysoka lub niska, a często nawracająca
• Zaburzenia trawienia, w postaci nudności, biegunek, zaparć czy bólów brzucha
• Na skórze pojawiają się zmiany, takie jak wysypka, liszaje, owrzodzenia.
• Zaburzenia neurologiczne, takie jak drętwienie, mrowienie, zawroty głowy, czy osłabienie mięśni
• W zaburzeniach tarczycy, przy nadczynności, występuje kołatanie serca, utrata wagi, nadmierne pocenie, a przy niedoczynności tarczycy, przyrost wagi oraz uczucie przeraźliwego zimna
• Niewydolność nerek lub uszkodzenia wątroby
• Suche oczy lub męcząca suchość w jamie ustnej
• Trudności w oddychaniu
• Słabe gojenie się ran
• Utrata masy ciała lub nadmierne przybieranie na wadze bez wyraźnej przyczyny 
• Wypadanie włosów
• Zaburzenia snu
• Problemy z koncentracją lub pamięcią

Jeśli masz takie objawy, skontaktuj się z Med24.pl lekarze zaoferują natychmiastową pomoc i skierują do właściwego specjalisty.

Umów e-wizytę

Jak leczyć choroby autoimmunologiczne?

Diagnoza chorób autoimmunologicznych jest trudna, ponieważ wiele chorób ma podobne objawy. Lekarze używają kombinacji testów laboratoryjnych, szukają objawów, zerkają do historii medycznej pacjenta w celu postawienia diagnozy. Chociaż choroby autoimmunologiczne są przewlekłe i nie można ich całkowicie wyleczyć, dostępne są leki, które kontrolują chorobę i poprawiają jakość życia. 

Leczenie chorób autoimmunologicznych zależy także od rodzaju choroby, nasilenia objawów oraz indywidualnych potrzeb pacjenta. Celem terapii jest kontrolowanie stanu zapalnego, łagodzenie objawów i zapobieganie uszkodzeniom narządów wewnętrznych. 

• Leki immunosupresyjne hamują aktywność układu odpornościowego. 
   
• Leki przeciwzapalne są stosowane w celu złagodzenia stanów zapalnych i bólu. Inhibitory TNF-alfa, inhibitory interleukiny to leki, które są skierowane przeciwko konkretnym cząsteczkom układu odpornościowego lub ich receptorom. Pacjenci z chorobami autoimmunologicznymi muszą być pod stałą opieką lekarza specjalisty (reumatologa, endokrynologa) w celu monitorowania postępu choroby i dopasowania leków na miarę potrzeb organizmu. 

Niektóre osoby z chorobami autoimmunologicznymi doświadczają znacznej poprawy po wprowadzeniu zmian w … diecie. Chociaż nie ma jednoznacznych dowodów na skuteczność diety w leczeniu chorób autoimmunologicznych, eliminacja pewnych składników pokarmowych w dużym stopniu łagodzi objawy. 

• Dieta bezglutenowa przynosi ulgę osobom cierpiącym na celiakię.
   
• Dieta paleo w wersji dla osób z chorobami autoimmunologicznymi eliminuje produkty, które powodują stany zapalne, takie jak nabiał. 
   
• Dieta AIP (Autoimmunologiczny Protokół Dietetyczny) eliminuje nasiona, jajka, orzechy, przyprawy, potencjalne alergeny i produkty wywołujące stany zapalne. 
   
• Dieta niskotłuszczowa przynosi ulgę w przypadku chorób, takich jak stwardnienie rozsiane.
   
• Dieta bogata w kwasy omega-3, ma właściwości przeciwzapalne. 
   
• Dieta eliminacyjna polega na tymczasowym wyeliminowaniu pewnych produktów spożywczych, a następnie wprowadzaniu ich ponownie do diety w celu zidentyfikowania potencjalnych alergenów lub nietolerancji pokarmowych. 
   
• Probiotyki w diecie regulują układ odpornościowego poprzez pozytywny wpływ na florę jelitową, co jest bardzo pomocne w chorobach tarczycy. Radzenie sobie z chorobą przewlekłą autoimmunologiczną jest trudne, dlatego warto korzystać z terapii i wsparcia psychologicznego. 

Jak zapobiegać chorobom autoimmunologicznym?

Jak zatrzymać choroby autoimmunologiczne? Da się? Oczywiście! Pomoże zdrowa dieta, bogata w świeże warzywa, owoce, pełnoziarniste produkty, chude białko oraz zdrowe tłuszcze. Usunięcie z diety pokarmów, które wywołują stany zapalne: przetworzone produkty, cukry, fast foody oraz alergeny pokarmowe np. sery pleśniowe. Techniki relaksacyjne, codzienna medytacja, regularne ćwiczenia fizyczne, wystarczająca ilość snu, zredukują stres. Dlaczego ćwiczenia są ważne? Ponieważ aktywność fizyczna zmniejsza stany zapalne w organizmie. Unikaj chemii, takiej jak, pestycydy. Podstawowa higiena, mycie rąk, jest skuteczną bronią w ochronie przed infekcjami, które wyzwalają choroby autoimmunologiczne. Niektóre leki wywołują rozwój chorób autoimmunologicznych. Nie pal. Palenie tytoniu zwiększa ryzyko chorób autoimmunologicznych, takich jak reumatoidalne zapalenie stawów. Unikaj alkoholu. Nadmierne spożycie alkoholu wpływa na układ odpornościowy i przyczynia się do rozwoju chorób autoimmunologicznych. Regularne badania kontrolne i konsultacje z lekarzem służą wczesnemu wykryciu i leczeniu tych chorób. Jeśli zmagasz się z uciążliwymi objawami, jakie dają choroby autoimmunologiczne, skontaktuj się z lekarzem. Konsultacje lekarskie w Med24 to nowoczesne rozwiązanie dla pacjentów, poszukujących bezpiecznego, szybkiego i prostego dostępu do konsultacji lekarskich.

Umów e-wizytę

Bibliografia:

1. Podstawy immunologii, Maria Ptak, Włodzimierz Ptak, Marian Szczepanik (2017) Wyd. PZWL 
2. Choroby autoimmunizacyjne u dzieci, Elżbieta Smolewska (2022) Wyd. PZWL 
3. Neuroimmunologia kliniczna, Redakcja naukowa: Prof.zw. dr hab. Jacek Losy, (2015) Wyd. Czelej
4. Choroby autoimmunologiczne, Aimee Raupp (2019) Wyd. Vital