Energetyki dla dzieci i młodzieży - zakaz od 1 września?

Czy od 1 września zaczął obowiązywać zakaz sprzedaży napojów energetycznych dzieciom i młodzieży? To pytanie, które od jakiegoś czasu nurtuje zarówno samych młodych ludzi, jak i ich opiekunów. Energetyki są popularnym napojem wśród osób poniżej 18 roku życia, często spożywanym jako źródło dodatkowej energii i koncentracji. Jak się jednak okazuje, ich nadmierna konsumpcja może wiązać się z wieloma negatywnymi skutkami zdrowotnymi.

Spis treści:

1. Czym są energetyki?
2. Czy dzieci mogą pić energetyki?
3. Czy energetyki są zdrowe?
4. Kto może pić energetyki?

Umów e-wizytę

Za sprawą nowelizacji ustawy o zdrowiu publicznym podpisanej przez prezydenta Andrzeja Dudę, całkowity zakaz sprzedaży popularnych energetyków dzieciom i młodzieży, która nie ukończyła 18 lat zacznie obowiązywać od dnia 1 stycznia 2024 roku. Ponadto, ich producenci i importerzy będą w obowiązku czytelnie oznaczać swoje produkty, umieszczając na ich opakowaniach dobrze widoczny napis “napój energetyczny” lub “napój energetyzujący”. Brak stosownych oznaczeń skutkować będzie grzywną w wysokości 200 tysięcy złotych, a nawet karą pozbawienia wolności. Już od początku nowego roku, kiedy w życie wejść ma dodatkowo art. 1 ustawy, kary w wysokości 2 tysięcy złotych mogą spodziewać się również osoby i firmy oferujące napoje energetyczne nieletnim w szkołach, placówkach edukacyjnych i automatach. 

Czym są energetyki?

Popularne energetyki to napoje zawierające składniki aktywujące układ nerwowy i zwiększające poziom energii - są one powszechnie stosowane w celu poprawy koncentracji, wytrzymałości fizycznej i psychicznej oraz redukcji zmęczenia. Ich głównym składnikiem jest kofeina, działająca jako stymulant, pobudzająca układ nerwowy, zwiększając czujność i wytrzymałość. Energetyki mogą zawierać różne ilości kofeiny: zazwyczaj jest to od 80 do 300 mg na porcję. Dodatkowo, napoje te często zawierają taurynę - aminokwas, który pomaga w regulacji poziomu energii w organizmie. Oprócz kofeiny i tauryny, napoje energetyczne często zawierają również węglowodany w formie glukozy lub fruktozy. Dostarczają one organizmowi szybką dawkę energii, co jest szczególnie przydatne podczas intensywnego wysiłku fizycznego.

Czy dzieci mogą pić energetyki?

Należy mieć na uwadze, że nadmierne spożycie napojów energetycznych może prowadzić do działań niepożądanych. Zbyt duża ilość kofeiny może powodować problemy ze snem, przyspieszone bicie serca, a nawet powodować arytmię serca. Ponadto, napoje te często zawierają dużą ilość cukru, co może prowadzić do nadwagi, próchnicy zębów i innych problemów zdrowotnych.

Niestety, w ostatnich latach energy drinki stały się powszechnym napojem spożywanym przez dzieci i młodzież, wyjątkowo negatywnie wpływając na ich zdrowie. Coraz więcej badań naukowych wykazało potencjalne zagrożenia związane z piciem energetyków przez młode osoby - zawierają one nie tylko duże ilości kofeiny, tauryny i cukru, ale też szereg innych substancji pobudzających, które mogą wpływać niekorzystnie na układ sercowo-naczyniowy, prowadząc tym samym m.in. do zaburzeń snu, nadpobudliwości, a nawet uzależnień.

Wysoka zawartość wymienionych wyżej składników jest szczególnie niebezpieczna dla dzieci i nastolatków - dlaczego? Waga młodych osób jest przeważnie dużo niższa od wagi przeciętnej osoby dorosłej, przez co substancje znajdujące się w energetykach działają na te grupy znacznie znacznie silniej. Na pytanie, czy energetyki są szkodliwe dla dzieci, można zatem zdecydowanie odpowiedzieć twierdząco. 

Czy energetyki są zdrowe? 

Napoje energetyczne trudno zaliczyć do zdrowych napojów - ich spożywanie, zwłaszcza w większych ilościach, może stanowić poważne zagrożenie dla zdrowia zarówno dzieci i młodzieży, jak i osób dorosłych. Według danych Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności zebranych podczas najnowszych badań, energetyki to najgorszy rodzaj napoju zawierający kofeinę, który obecnie regularnie pije aż ponad 67% nastolatków w wieku 12-20 lat. 

Szkodliwy wpływ energetyków na dzieci i nie tylko

Chociaż dzieci i młodzież powinny szczególnie ograniczać spożycie energetyków ze względu na wysoką zawartość kofeiny i cukru (jeden półlitrowy napój może zawierać go nawet 12 łyżeczek!), warto zaznaczyć, że napoje te nie są odpowiednie również dla wszystkich dorosłych. Powinny ich unikać zwłaszcza osoby z nadciśnieniem i problemami sercowymi, u których 10 razy większa dawka kofeiny i tauryny może znacząco zwiększać ryzyko powstania zawału serca i udaru mózgu, jednak i osoby całkiem zdrowe mogą sobie poważnie zaszkodzić, spożywając napoje energetyczne. Dlaczego?

Regularne picie energetyków to prosty przepis na uszkodzenie wątroby, żołądka, a nawet mózgu, kiedy zostaną połączone z alkoholem. Zawarta w napojach energetycznych witamina B3, chociaż z pozoru nie brzmi groźnie, odpowiedzialna jest za przeistoczenie płynu w organizmie w energię - następnie magazynowana jest w wątrobie, gdzie jej nadmiar może prowadzić do poważnych uszkodzeń, w tym nawet martwicy czy zapalenia wątroby. Podobnie na uszkodzenia podatne są nerki obciążone nadmiarem fruktozy, mogącej prowadzić do tworzenia kamieni lub nawet niewydolności tego organu.

Jak się okazuje, napoje energetyczne potrafią też uzależniać - podobnie jak alkohol czy wyroby tytoniowe. Spożywając znaczne ilości energetyków można zatem łatwo popaść w równie szkodliwy nałóg, wpływający negatywnie nie tylko na wiele organów wewnętrznych, ale także zdrowie psychiczne. Ich picie, zarówno przez dzieci i młodzież, jak i osoby dorosłe skutkować może rozdrażnieniem, bezsennością i napadami lęku, za które w dużej mierze odpowiedzialna jest wysoka zawartość kofeiny, w dużych dawkach wykazującej działanie psychoaktywne. Z tego też względu, napoje energetyczne są szczególnie niebezpieczne dla osób zmagających się z depresją i wszelkimi chorobami na tle psychicznym.

Kto może pić energetyki?

Ze względu na destrukcyjne działanie energetyków, zdecydowanie lepiej spożywać je wyłącznie w wyjątkowych sytuacjach i oczywiście umiarkowanych ilościach, np. przed intensywnym treningiem sportowym lub w celu poprawy koncentracji podczas długiego okresu nauki lub pracy. Ważne jest również, aby pamiętać o spożywaniu odpowiedniej ilości wody, aby uniknąć odwodnienia. Z pewnością jednak nie powinny spożywać ich dzieci i młodzież, w przypadku których w zupełności wystarczą zdrowy sen, zbilansowana dieta i aktywność fizyczna. Znacznie korzystniejszym wyborem będą świeżo wyciskane soki, zawierające szereg dobroczynnych witamin i minerałów lub bogata w kofeinę zielona herbata, która doda energii i pomoże skupić myśli np. przed ważnym egzaminem.

Umów e-wizytę