Normy cholesterolu u dzieci i dorosłych

Spis treści:

1. Normy cholesterolu u dzieci i dorosłych
2. Jakie są normy cholesterolu u dzieci?
3. Normy cholesterolu u osób dorosłych
4. Normy cholesterolu u osób dorosłych, kiedy badać?
5. Norma cholesterolu a płeć
6. Kiedy iść do lekarza sprawdzić normy cholesterolu?
7. Co zrobić, aby przywrócić normy cholesterolu u osób dorosłych?

Normy cholesterolu u dzieci i dorosłych

U kobiet poziom cholesterolu HDL jest wyższy w porównaniu z mężczyznami. Po menopauzie poziomy LDL i cholesterolu całkowitego mają tendencję do wzrostu. Mężczyźni mają niższy poziom HDL i wyższy poziom LDL w porównaniu z kobietami. Dzieci mają niższe poziomy cholesterolu w porównaniu z dorosłymi, ale wskazane jest monitorowanie tych poziomów, zwłaszcza jeśli w rodzinie występują choroby sercowo-naczyniowe. Normy i ryzyka związane z cholesterolem różnią się pomiędzy płciami, zwłaszcza po menopauzie dla kobiet. A artykule opiszemy, jakie są normy cholesterolu u dzieci oraz jakie są normy cholesterolu u dorosłych, a także wyjaśnimy, zależność: płeć a norma cholesterolu.

Umów e-wizytę

Jakie są normy cholesterolu u dzieci?

Normy cholesterolu u dzieci różnią się od norm dla dorosłych i są niższe. Optymalne poziomy cholesterolu u dzieci:

• Cholesterol całkowity, poniżej 170 mg/dL
• LDL (zły cholesterol), poniżej 110 mg/dL
• HDL (dobry cholesterol), powyżej 45 mg/dL
• Trójglicerydy, poniżej 75 mg/Dl, dla dzieci do 9 lat i poniżej 90 mg/Dl, dla dzieci w wieku 10-19 lat.

Wartości te różnią się w zależności od różnych czynników, takich jak dieta, aktywność fizyczna, a nawet genetyka. Regularne badanie poziomu cholesterolu, szczególnie jeśli w rodzinie występowały problemy z układem sercowo-naczyniowym pomogą porównać ogólne normy cholesterolu u dzieci, z tymi, które ma dziecko. Normy cholesterolu u dzieci są również podzielone ze względu na wiek. Pierwsze badanie profilu lipidowego jest zalecane między 9 a 11 rokiem życia. Powtórne badania są zalecane co 3-5 lat. Wartości cholesterolu u dzieci mogą się zmieniać w miarę wzrostu i dojrzewania. U dzieci z czynnikami ryzyka, lekarz może zalecić częstsze monitorowanie. W przypadku podwyższonego poziomu cholesterolu zaleca się konsultację z lekarzem pediatrą w celu dokładnej diagnozy i zaleceń medycznych dostosowanych do indywidualnych potrzeb dziecka.

Normy cholesterolu u osób dorosłych

Normy cholesterolu u osób dorosłych są jednym z kluczowych wskaźników zdrowia sercowo-naczyniowego: 

• Cholesterol całkowity, poniżej 200 mg/dL
• LDL, poniżej 115 mg/dL
• HDL, powyżej 40 mg/dL dla mężczyzn i 46 mg/dL dla kobiet
• Trójglicerydy, poniżej 150 mg/dL

Dlaczego normy cholesterolu u osób dorosłych są ważne? Przekroczenie tych wartości zwiększa ryzyko chorób sercowo-naczyniowych, takich jak miażdżyca, choroba wieńcowa, czy nawet zawał serca. Dlatego lekarze zalecają regularne badania i ewentualne zmiany w stylu życia lub leczenie farmakologiczne. Czynniki wpływające na nieprawidłowy poziom cholesterolu: dieta bogata w nasycone tłuszcze i cholesterol, brak aktywności fizycznej, otyłość, palenie tytoniu, nadużywanie alkoholu, choroby takie jak cukrzyca i choroby tarczycy. 

Umów e-wizytę

Normy cholesterolu u osób dorosłych, kiedy badać?

Osoby powyżej 20 roku życia powinny wykonywać badanie co 5 lat. W indywidualnych przypadkach badania mogą być potrzebne częściej. W przypadku nieprawidłowych wyników lekarz może zaleci zmianę diety, stylu życia lub nawet leki. Mężczyźni powyżej 35 lat i kobiety powyżej 45 lat powinny regularnie kontrolować poziom cholesterolu. Poziom cholesterolu może być również podwyższony przez leki, choroby np. cukrzycę i inne czynniki np. genetykę. Dieta uboga w tłuszcze nasycone i trans, bogata w błonnik, oraz regularna aktywność fizyczna uregulują poziom cholesterolu. Wartości cholesterolu są tylko jednym z elementów, na podstawie których lekarz ocenia ryzyko chorób sercowo-naczyniowych. Testy i badania dodatkowe mogą być zalecane przez lekarzy dla kompleksowej diagnozy. 

Norma cholesterolu a płeć

Płeć wpływa na poziom i normy cholesterolu u osób dorosłych. Kobiety mają wyższy poziom dobrego cholesterolu HDL w porównaniu z mężczyznami. Optymalny poziom HDL dla kobiet to ponad 50 mg/dL. Kobiety przed menopauzą mają niższe poziomy złego cholesterolu LDL i cholesterolu ogólnego. Jednak po menopauzie poziomy te rosną, do poziomu wyższego niż u mężczyzn w podobnym wieku. Trójglicerydy,  optymalne są poniżej 150 mg/dL, ale w okresie menopauzy mogą wzrosnąć. Optymalny poziom cholesterolu HDL dla mężczyzn to ponad 40 mg/dL. Mężczyźni mają wyższy poziom LDL i całkowitego cholesterolu niż kobiety w tym samym wieku. Optymalne poziomy to te same, co dla kobiet, czyli LDL poniżej 115 mg/dL i cholesterol całkowity poniżej 200 mg/dL. Trójglicerydy, podobnie jak u kobiet, optymalny poziom to poniżej 150 mg/dL. Kobiety w okresie menopauzy i po menopauzie są bardziej narażone na wysokie poziomy cholesterolu i choroby sercowo-naczyniowe. Mężczyźni są bardziej narażeni na choroby sercowo-naczyniowe w młodszym wieku niż kobiety. Zależność płeć a norma cholesterolu ma znaczenie. Na poziomy cholesterolu mogą również wpływać: genetyka, styl życia, dieta i inne czynniki zdrowotne.

Umów e-wizytę

Kiedy iść do lekarza sprawdzić normy cholesterolu?

Jeśli wyniki badań cholesterolu odbiegają od normy. 

• Przy nadciśnieniu, 
• otyłości, 
• chorobach sercowo-naczyniowych (jeśli występowały w rodzinie). 
• Jeżeli wprowadziłeś znaczące zmiany w trybie życia lub diecie i chcesz sprawdzić, jaki miały wpływ na poziomy cholesterolu. 
• Jeśli odczuwasz ból w klatce piersiowej. 
• Masz duszności, 
• Pojawiło się kołatanie serca, 
• Czujesz niewyjaśnione zmęczenie. 
• Pamiętaj, że menopauza u kobiet, to okres, w którym znacząco zmienia się profil lipidowy. 

Lekarze biorą pod uwagę płeć przy ocenie ryzyka chorób sercowo-naczyniowych. Poziom cholesterolu rośnie także w miarę starzenia się. Sposób odżywiania ma ogromny wpływ na poziom cholesterolu. Dieta bogata w tłuszcze nasycone i trans jest niezdrowa dla serca. Regularna aktywność podniesie poziom HDL i obniży LDL. Poziom cholesterolu może wzrosnąć podczas ciąży, co jest zjawiskiem normalnym, ale wymaga monitorowania. U kobiet na poziom cholesterolu ma wpływ również cykl menstruacyjny i hormony, takie jak estrogen. Hormonalne środki antykoncepcyjne i terapie hormonalne zastępcze mogą także podnosić poziom cholesterolu. Kobiety powinny zwracać szczególną uwagę na poziom cholesterolu po menopauzie. Mężczyźni w średnim wieku powinni regularnie monitorować poziom cholesterolu. Leczenie farmakologiczne jest podobne dla obu płci, za to dawkowanie i skutki uboczne są różne. Zarówno mężczyźni, jak i kobiety powinni regularnie monitorować poziomy cholesterolu i konsultować się z lekarzem w celu indywidualnej oceny ryzyka. Problem wysokiego poziomu cholesterolu dotyka wielu osób w Polsce i dlatego nie wolno go bagatelizować, bo cholesterol jest nazywany cichym zabójcą, ponieważ nie daje żadnych objawów.

Co zrobić, aby przywrócić normy cholesterolu u osób dorosłych?

Pierwszym krokiem jest potwierdzenie poziomów cholesterolu przez wykonanie badania krwi. Po otrzymaniu wyników, na wizycie u lekarza, opracowywany jest indywidualny plan działania dla pacjenta. Na początek zaczyna się od ograniczania spożycia tłuszczów nasyconych i trans, które znajdują się w produktach typu fast-food, smażonych potrawach i niektórych produktach spożywczych. Kolejnym krokiem jest włączenie do diety więcej owoców, warzyw i pełnoziarnistych produktów, które są bogate w błonnik. Zastąpienie mięsa rybami, które są bogate w zdrowe tłuszcze omega-3. Przynajmniej 30 minut umiarkowanej aktywności fizycznej każdego dnia: szybki spacer, pływanie czy jazda na rowerze. Trzeba regularnie badać cholesterol, aby monitorować postępy i ewentualnie wprowadzać korekty. Jeżeli zmiany w stylu życia nie przynoszą oczekiwanych rezultatów, lekarz może zalecić leki obniżające cholesterol. Poza dbaniem o własne zdrowie warto także edukować rodzinę i przyjaciół. Działania te, choć wydają się proste, mogą korzystnie wpłynąć na poziomy cholesterolu i poprawić ogólny stan zdrowia. Pamiętajmy, że każdy plan działania, który ma na celu przywrócić cholesterol do norm zalecanych w medycynie powinien być konsultowany z lekarzem rodzinnym lub internistą. Lekarz poda wytyczne i ewentualnie skieruje na dalsze badania lub do specjalisty: kardiologa czy endokrynologa.

Umów e-wizytę

Bibliografia:

1. Badania laboratoryjne, Lidia Hyla-Klekot, Franciszek Kokot, Stefan Kokot (2023), Wyd. PZWL
2. Masz to we krwi. Morfologia, Hashimoto, cholesterol. Wyniki, diety, wskazówki, Paulina Ihnatowicz, Emilia Ptak (2023), Wyd. Publicat
3. Lipidologia co koniecznie należy wiedzieć? W gabinecie lekarza specjalisty. Artur Mamcarz, Piotr Jankowski, Alicja Baska, Marcin Barylski, Bogusław Okopień, Łukasz Bułdak, Aleksandra Bołdys, (2022) Wyd. PZWL